Itnëg
Itnëg
Itnëg ang tawag sa wika ng mga Itnëg na matatagpuan sa halos lahat ng bayan ng Abra at sa ilang bahagi ng lalawigan ng Ilocos Sur, Ilocos Norte, at Isabela. Kilalá rin ang mga Itnëg sa tawag na Tinggían.
Itnëg ang unang wikang natututuhan ng mga katutubong Itnëg. Sa labas ng kanilang komunidad ay natututuhan naman nilá ang Ilokáno na lingua franca sa rehiyon. Ang Filipíno at Inglés naman ay natututuhan nilá sa paaralan.
Pangalan ng Wika | Itnë́g |
Iba pang Tawag sa Wika (alternate names) | Tinguían, Tingguían |
Pangkat na Gumagamit ng Wika | Itnë́g, Tinggían* |
Sigla ng Wika | Di-ligtas (Salik 3) |
Klasipikasyon | Northern Luzon, Meso Cordilleran, South-Central Cordilleran, Central Cordilleran, North Central Cordilleran, Kalinga-Itneg |
Mga Kilalang Wikain (dialects) |
Adasen, Banaw, Binongan, Inlaud, Maeng, Masadiit, Mayodan |
Populasyon | 148,501 (PSA 2020 Census of Population and Housing) |
Bilang ng Sambahayan na Gumagamit ng Wika | 19,795 (PSA 2020 Census of Population and Housing) |
Lokasyon |
Tineg, Lagayan, Lagangilang, Lacub, Licuan-Baay, Malibcong, San Juan, San Quintin, Bucay, Langiden, La Paz, Danglas, Peñarrubia, Bucloc, Sallapadan, at Manabo sa Abra Brgy. Bao-yan, Brgy. Dumagas, at Brgy. Poblacion sa Boliney, Abra Brgy. Bisangol, Brgy. Elefante, Brgy. Guardia, Brgy. Lopez, Brgy. Montero, Brgy. Naguimba, Brgy. Pila, at Brgy. Poblacion sa Banayoyo, Ilocos Sur Brgy. Lucaban, Brgy. Luna, Brgy. Mambug, at Brgy. Poblacion Sur sa Burgos, Ilocos Sur buong bayan ng Galimuyod, Ilocos Sur Brgy. Banucal, Brgy. Bequi-walin, Brgy. Bugui, Brgy. Calungbuyan, Brgy. Carcarabasa, Brgy. Labut, Brgy. Poblacion Norte, Brgy. Poblacion Sur, Brgy. San Vicente, Brgy. Suysuyan, at Brgy. Tay-ac sa Lidlida, Ilocos Sur Brgy. Bandril; Sityo Bogbog, Brgy. Casilagan; Brgy. Mission; at Brgy. Poblacion East sa Nagbukel, Ilocos Sur Brgy. Cabaroan (Poblacion), Brgy. Kalumsing, Brgy. Lancuas, Brgy. Matibuey, Brgy. Paltoc, Brgy. San Miliano, Brgy. Sibsibbu, at Brgy. Tiagan sa San Emilio, Ilocos Sur Brgy. Mabileg, Sigay, Ilocos Sur Brgy. Laoingen, Sto. Domingo, Ilocos Sur Brgy. Cadanglaan, Magsingal, Ilocos Sur Brgy. Asilang, San Juan, Ilocos Sur Brgy. Nagsincaoan at Brgy. Sisim sa Cabugao, Ilocos Sur Brgy. Barangobong, Brgy. Bugayong, Brgy. Cabittauran, Brgy. Garnaden, Brgy. Naguillian, Brgy. Poblacion, Brgy. Sto. Niño, at Brgy. Uguis sa Nueva Era, Ilocos Norte
|
Sistema ng Pagsulat | |
Iba pang Talâ | *Batay sa city ordinance para sa sa baybay /pangalan ng pangkat |
Mga Varayti ng Wikang Itnëg
Adasen
Ito ang varayti ng Itnëg na sinasalita sa hilagang bahagi ng Abra partikular sa mga bayan ng Tineg, Lagayan, Lagangilang, at Lacub.
Banaw
Sinasalita ang varayting ito sa Malibcong, Abra, partikular sa barangay Taripan, Duldulao, Gacab, Buanao, Lat-ey, Mataragan, Bayabas, at Dulao; gayundin sa bayan ng Daguioman. Ang mga nasabing lugar ay malápit sa lalawigan ng Kalinga kayâ’t malapít ang varayting ito sa ilang wika sa Kalinga.
Inlaud
Ang varayting ito ang may pinakamalaking bílang ng gumagamit. Sinasalita ito sa bayan ng Lagangilang, Penarrubia, Danglas, La Pas, Langiden, Bucay, San Quintin, Lagayan, at San Juan.
Maeng
Ito ang varayti ng Itnëg na sinasalita sa mga bayan ng Luba, Tubo, Villaviciosa, at Manabo sa Abra.
Masadiit
Sinasalita ang varayting ito ng humigit-kumulang 1,000 Itnëg sa Bucloc, Sallapadan, at Boliney sa silangang bahagi ng Abra.
Mayodan
Ang varayting ito ay sinasalita sa bayan ng Manabo at sa ilang bahagi ng Boliney.
Responses